Bir yapıya anlam katan şey, o yapının ruhuna işlemiş yaşanmışlıklardır. Peki ya hiç sokaklarda ihtişamıyla görenleri hayran bırakan binaların tarihini ve şahit olduğu hikayeleri merak ettiğiniz oldu mu? Kim bilir kimler sevincini ve üzüntüsünü paylaştı bu duvarlarla dediğiniz?

Eğer cevabınız bizimki gibi “evet” ise, bazen başarı hikayelerine bazen ise trajik hikayelere ev sahipliği yapmış olan yapıları sizler için derledik.

1 – Florya Atatürk Deniz Köşkü / İstanbul

1935 senesinde Atatürk için İstanbul Belediyesi tarafından yaptırılan köşk, Atatürk’ün yaz aylarında çokça vakit geçirdiği bir yermiş. Bazı siyasal ve bilimsel toplantılar için özellikle bu köşkü kullanan Atatürk, İngiliz Kralı VIII. Edward ve Madam Simpson gibi önemli isimleri de burada konuk etmiş.

1988’de Atatürk Müzesi olarak açılan yapıda “Atatürk İstanbul’da” isimli bir de fotoğraf sergisi mevcut.

2 – Büyükada Rum Yetimhanesi / Büyükada

1800’lerin sonunda Fransızlar tarafından bir casino-hotel olarak inşa edilen bina, sonrasında

Osmanlı Devleti’nden onay alamayınca varlıklı bir Rum ailesine satılmış. Daha sonra Osmanlı idaresi tarafından da yapılan bağışlarla Rum Patrikhanesi’ne devredilerek bir yetimhaneye dönüşmüş. 1964 yılında Kıbrıs olayları nedeniyle kapatılan bina ne yazık ki şimdilerde çürümeye yüz tutmuş halde.

Yetimhane hakkında daha detaylı bilgi almak ve fotoğraflarını incelemek isterseniz Büyükada Rum Yetimhanesi’nin Etkileyici Hikayesi yazımıza göz atabilirsiniz.

3 – Kamondo Apartmanı / Galata

Kamondo Merdivenleri de dahil İstanbul’daki birçok tarihi yapıyı yaptırmış olan Kamondo Ailesi, 19. yüzyılın sonlarında Kamondo Apartmanı’nı yaptırmış.

Trajik bir geçmişe sahip olan aile, Osmanlı’nın çöküş yıllarında Paris’e yerleşmiş, daha sonrasında ise II.Dünya Savaşı sırasında Auschwitz Toplama Kampı’nda can vermiş.

Semtin en eski binası olan yapıda ise sonraları Sait Faik Abasıyanık, Yaşar Kemal, Orhan Veli, Ahmet Hamdi Tanpınar ve Oktay Rıfat gibi birçok önemli isim yaşamış.

Hatta Abidin Dino, binanın çatı katını bir atölyeye dönüştürmüş. 2006 yılında restore edilen apartman, bugün rezidans olarak kullanılmakta.

4 – Pera Palace Hotel / Tepebaşı

1895 yılında özel bir balo ile hizmete açılan Pera Palace, saraylardan sonra döneminin en ihtişamlı yapısı olarak biliniyor.

Paris’ten İstanbul’a 80 saat süren tren yolculuğunu gerçekleştiren Orient Ekspres’in yolcuları olan yüksek tabakadan bürokratlar, yazarlar ve zenginlerin konaklama ihtiyacını karşılamak için kurulmuş. Pera Palace, tarihi boyunca birçok yazarın ve devlet adamının tercihi olmuş çok köklü bir tarihe sahip.

1917 yılından itibaren ise Atatürk tarafından pek çok kez kullanılmış, üst düzey misafirleri burada konaklamış. Atatürk’ün kullandığı 101 numaralı oda, doğumunun 100. yılında müzeye dönüştürülmüş.

Günümüzde halen bir müze-otel konseptinde hizmet veren yapı; Agatha Christie, Ernest Hemingway ve Greta Garbo gibi pek çok ünlü isme de İstanbul aşkı kazandırmış.

5 – Doğan Apartmanı / Galata

1800 yıllarının sonunda İtalyan mimarisiyle inşa edilen bina tarihi boyunca çok kez el değiştirmiş.

Belçikalı Helbig Ailesi tarafından yaptırılan yapı, 1942 yılında son olarak Doğan Sigorta’ya satılmış ve adı değiştirilmiş.

Muhsin Bey ve Eşkıya gibi kült olmuş filmlere ve reklamlara ev sahipliği yapan binadaki 52 daire zamanla satılmış ve tamamı özel mülk haline gelmiş.

Beyoğlu’ndaki apartmanlaşma sürecinin başlangıcını temsil eden Doğan Apartmanı, bugünlerde Şener Şen, Sezen Aksu ve Okan Bayülgen gibi ünlü isimlerin yaşadığı bir yer.

6 – Grand Pera / Tünel

45 metre boyunca İstiklal Caddesi’nde bir görsel şölen oluşturan, eski adıyla Cercle D’orient 1884 yılında Abraham Paşa tarafından yaptırılmış.

Yapının iki katını zamanın İstanbul sosyetelerinin vaktinin bir çoğunu geçirdiği Büyük Kulüp’e kiralayan Abraham Paşa servetinin büyük bir kısmını kaybetmiş. Cercle D’orient ise arsası da dahil olmak üzere Osmanlı Bankası’na geçmiş.

Daha sonraları İstanbul’un büyük borsacısı Manuk Manukyan’a satılmış. Zamanla Beyoğlu’nun geçirdiği değişime ayak uyduran bina klasik bir Beyoğlu pasajına dönüşmüş, ihtişamlı odaları uzun bir süre depo olarak kullanılmış.

2016 yılında “Grand Pera” olarak yürütülen bir proje sonucu restore edilip Emek Sineması’nın da dahil olduğu bir yaşam merkezi haline gelmiş.

7 – Narmanlı Han / Tünel

Rus Konsolosluk Binası olarak 1831 yılında inşa edilen bina, daha sonraları 1933 yılına kadar Rus Hapishanesi olarak kullanılmış. O yıldan sonra ise mülkiyeti Narmanlı Kardeşlere geçmiş.

Büyük bölümü ofis, atölye ve konut olan yapıda Ahmet Hamdi Tanpınar, Bedri Rahmi Eyüboğlu ve Aliye Berger gibi önemli isimler yaşamış.

Hatta Ahmet Hamdi Tanpınar, Huzur adlı romanını da burada yazmış. Yine Beyoğlu’nun değişen yapısı nedeniyle uzun yıllar boş kalan Narmanlı Han’ın 2017 yapımı bir belgeseli bile var.

Sonrasında tartışmalı bir restorasyon süreci geçiren bina şimdilerde birkaç mağaza ve restoran dahilinde hizmet veriyor.